Nghệ thuật trang điểm hát bội – nét văn hóa đặc sắc

Hóa trang mặt trong hát bội là một nghệ thuật thể hiện tính cách nhân vật của vở diễn. Vì vậy chỉ cần nhìn diễn viên với bộ mặt hóa trang cũng như trang phục thì dường như khán giả có thể biết nhân vật đó có tính cách như thế nào.

Tìm hiểu về nghệ thuật hát bội

Tuồng, luông tuồng, hát bộ, hát bội là những cách gọi một loại hình nhạc kịch thịnh hành tại Việt Nam. Khác với các loại hình sân khấu khác như chèo, cải lương, Tuồng mang theo âm hưởng hùng tráng với những tấm gương nhân vật tận trung báo quốc, xả thân vì đại nghĩa, những bài học về lẽ ứng xử của con người giữa cái chung và cái riêng, giữa gia đình và Tổ quốc, chất bi hùng là một đặc trưng thẩm mỹ của nghệ thuật Tuồng.

Có thể nói Tuồng là sân khấu của những người anh hùng, loại hình này khác biệt với cải lương xã hội, cải lương Hồ Quảng, thoại kịch, opera là những hình thức diễn xướng sân khấu mới ra đời trễ và được chuộng hơn.

Hát bội là một hình thức nghệ thuật kịch tính đòi hỏi người diễn viên phải có kỹ thuật diễn xuất thành thạo để mô tả các hành động và trạng thái tâm lý của nhân vật. Loại hình diễn xuất này không yêu cầu diễn viên phải từ bỏ cá tính của mình để hóa thân vào nhân vật.

Hat-boi-con-duoc-goi-la-hat-tuong

Hát bội còn được gọi là hát tuồng

Xem ngay: Game trang điểm elsa

Sân khấu Tuồng luôn toát lên sự tượng trưng một cách rất súc tích. Chỉ với một số diễn viên trên sân khấu, toàn bộ khung cảnh của vở diễn sẽ khiến cho khán giả như được hòa mình vào khung cảnh chiến trường với hàng trăm binh sĩ đang chiến đấu hay được tham gia vào một phiên xứ án với đầy đủ các vị quan tọa.

Thật thiếu sót khi nói về nghệ thuật Hát bội mà không nhắc đến phần hóa trang bởi vì chỉ cần nhìn vào gương mặt của diễn viên được trang điểm như thế nào khán giả sẽ đoán được tính cách và tầng lớp xã hội của nhân vật đó.

Hóa trang/trang điểm hát bội

Hát bội là loại hình sân khấu ước lệ, vậy nên cách hóa trang của tuồng cũng đặc biệt nhằm để thể hiện rõ các tuyến nhân vật. Các tuyến nhân vật của tuồng chủ yếu là: kép, tướng, đào.

Trang điểm Mặt

– Màu đỏ: nhân vật là người thẳng thắn, trí dũng, nghĩa khí, trung liệt.

– Màu trắng: nhân vật có diện mạo đẹp, thư sinh, nhu mì, trong sáng.

– Màu xanh da trời: nhân vật này chưa biết tốt hay xấu nhưng rất mưu mô, xảo quyệt, ngông nghênh.

– Màu lục: nhân vật dạng này không chung thủy, trước sau không đồng nhất ý kiến.

– Màu vàng và bạc: nhân vật các nhà tu hành, thần tiên.

– Trắng mốc, xám, hồng lợt, vỏ cua: là vai nịnh thần, gian thần.

– Mặt thật, má hồng: các vai trung thần.

– Mặt vằn vện đen, trắng: nhân vật có tính bộc trực, nóng nảy.

– Mặt vằn vện có xen màu đỏ: yêu ma quỷ quái.

Trang điểm Lông mày

Trang-diem-hat-boi-nham-de-the-hien-ro-cac-tuyen-nhan-vat

Trang điểm hát bội nhằm để thể hiện rõ các tuyến nhân vật

– Lông mày trắng: thần tiên, người cao tuổi.

– Lông mày mềm mại, đơn giản: Người hiền.

– Lông mày uốn lượn, bay múa: người đắc ý, kiêu ngạo.

– Lông mày thẳng dốc hoặc có viền đỏ: người nóng tính.

– Lông mày cau có: Người hay trầm tư, sầu muộn.

– Lông mày ngắn: kẻ gian xảo, xu nịnh.

Trang điểm Râu

– Xanh/đen dài: quan văn.

– Trắng/bạc dài: vai lão võ.

– Râu bắp màu hung đỏ: vai yêu ma.

– Râu đỏ: tướng phiên (tức tướng ngoại bang).

– Râu đen ngắn: kép núi.

– Râu bạc ngắn: quan văn trung.

– Râu 3 hoặc 5 chồm, xuông dài là vai đôn hậu, trầm tĩnh, quý phái.

– Râu đen xoắn là vai nóng tính, dữ dằn.

– Râu ngắn 3 chòm dành cho các vai dân thường, nông dân, dân chài, tiều phu.

– Râu chuột là vai có tính cách bộp chộp, lanh chanh.

– Râu dê hoặc râu vẽ lên mặt là các vai dê gái, công tử bột hoặc các vai diễu hề.

Dẫu hóa trang theo kiểu mặt nào thì điểm chung khuôn mặt của những nhân vật này đều được bôi màu, riêng vùng sát xung quanh mắt được để tự nhiên. Không ít nhà nghiên cứu nghệ thuật tuồng cho rằng, đây là dấu vết của việc đeo mặt nạ ngày trước, còn có người lại giải thích, trong hát bội con mắt của diễn viên cũng phải tích cực tham gia diễn xuất nên phải để trống như thế mới thấy hết được tinh thần của nhân vật.

Hy vọng qua bài viết này của chúng tôi các bạn đã hiểu hơn về nghệ thuật hát bội cũng như các trang điểm hát bội. Chúc các bạn luôn vui vẻ.

Rate this post